آزمایشگاه آب و فاضلاب

پارامترهایی که در آزمایشگاه آب و فاضلاب بررسی می شوند

1.میکروب‌ها: 

• آنیون‌ها: ترکیبات گوگرد، فسفر، نیتروژن و …
• کاتیون‌ها: سدیم، پتاسیم، کلسیم و …
• مواد آلی: هیدروکربن‌ها، مواد آلی فرار، نیمه فرار و …
• فلزات: جیوه، نقره، کادیوم و …
• سموم کشاورزی: Alpha, HCH و …

2. خواص فیزیکی و شیمیایی:

• دما
• رنگ
• سختی(میزان حل شدن اکسیژن)
• محلول‌ها و متعلقات در آب

3. خواص بیولوژی:

• فیتو پلانکتون‌ها
• کلروفیل
• ماکروفیت‌ها

4. سایر:

• چربی و روغن
• کلر باقی‌مانده
• آزمایش جار (حذف مواد آلاینده)
• پاک کننده

انواع آزمایشات در آزمایشگاه آب و فاضلاب

هر آزمایشگاهی نیاز به اندازه گیری یک پارامتر مهم در حوزه ی استاندارد های خود دارد.

• اندازه گیری ph : برای اندازه گیری ph آب، تجهیزات مورد نیاز دستگاه ph متر و لوازم شیشه ای مختلف برای تست ph آب می باشد.

• اندازه گیری دما : در بعضی آب ها، دما باید حالت استاندارد خود را داشته باشد. برای اندازه گیری دما از دماسنج آزمایشگاهی یا ترمومتر استفاده می شود. این دماسنج ها باید قابلیت اندازه گیری دما از 10 تا 50 درجه سلسیوس را با دقت 0.5 تا 1 درجه و همچنین 10 تا 150 و 10 تا 260 درجه را داشته باشد.

• تست اکسیژن داخل آب (BOD): مقدار اکسیژن در داخل آب برای نیاز های مختلف، مانند آب آشامیدنی، آب کشاورزی، آب صنعتی،استخری، گاوداری و… اندازه گیری می شود. برای اندازه گیری این پارامتر در آزمایشگاه آب و فاضلاب، نیاز به انکوباتور (20 درجه سلسیوس)، شیشه BOD دردار 300 میلیمتری، وسایل شیشه ای مختلف می باشد.

• تست اکسیژن خواهی داخل آب (COD): وسایل مورد نیاز برای آزمایش COD شامل اجاق برقی 6 خانه، بالن ته گرد پیرکس، مبرد مارپیچ. در آزمایش های COD می توانید از راکتور های مخصوص COD استفاده کنید.

• تست آزمایش نیتریت داخل آب: نیتریت موجود در آب آشامیدنی، ترکیبات آلاینده ی ازت می باشد. نیترات بدون بو، رنگ و طعم است و فقط با آزمایش در آزمایشگاه آب و فاضلاب قابل تشخیص می باشد. نیترات زیادی در داخل آب موجب سرطان می شود. بنابراین برای آب آشامیدنی کودکان، زنان باردار، مادران شیرده و سالمندان این تست ضروری است. آزمایش اولیه ی نیترات برای یافتن اندازه ی دقیق نیترات در آب است. چون آب های طبیعی دارای نیترات (کمتر از حد مجاز)

• تست آزمایش آمونیاک در داخل آب: امکان وجود آمونیاک در آب های سطحی کمتر یا مساوی 0.1 میلی گرم در لیتر بر حسب ازت یافت می شود و اگر غلظتی بالاتر از این عدد باشد نشان دهنده ی آلوده شدن آب از طریق فاضلاب شهری یا پساب صنعتی است. آمونیاک یک ماده ی گازی بدون رنگ است که اشک آور و خفه کننده نیز می باشد. حضور آمونیاک باعث اختلال در تنفس آبزیان می شود و همچنین باعث افزایش PH می شود.   

نمونه های انتخاب شده برای آزمایش تست آمونیاک در آزمایشگاه آب و فاضلاب حتما باید تازه باشد. اگر از 24 ساعت گذشته باشد باید در دمای منفی 20 درجه فریزر قرار بگیرد. نمونه ی موجود در آزمایشگاه آب نباید اسیدی شود. اگر اسیدی شود باید با NaoH یا KOH خنثی شود. حضور دخالت کننده ها در اندازه گیری در آزمایشگاه آب بسیار ضروری می باشد.

تجهیزات مورد نیاز برای آزمایش آمونیاک در آزمایشگاه آب و فاضلاب

اسپکتروفتورمتر، محلول فنل، سیترات قلیایی، سدیم هیپوکلریت،محلول اسید کننده، قطره چکان.

• تست آزمایش نیترات داخل آب : نیترات یکی از عوامل آلاینده منابع آب های زیر زمینی است. به دلیل گسترش کشاورزی و فعالیت های انسانی افزایش پیدا کرده است. دلایل عمده ی ورود نیترات به آب : فضولات حیوانی، زباله های شهری، تجزیه ی گیاهان، آب های نیترات دار، فاضلاب های خانگی و شهری و… می باشد. به طور کلی مقدار نیترات نباید بیشتر از 50 میلی گرم در لیتر باشد.نمونه های نیترات هم مانند آمونیاک، باید بلافاصله بعد از نمونه برداری، در آزمایشگاه آب آزمایش شود. نمونه ها نباید اسیدی باشد. نیترات به خودی خود خطرناک نیست اما زمانیکه به نیتریت تبدیل می شود سرطان زا می شود. نیتریت با هموگلوبین خون ترکیب می شود و مواد سمی تولید می کند و اختلال در تنفس و اکسیژن خون ایجاد می کند. حالت استاندارد در غلظت نیترات در آب 10 میلی گرم در لیتر می باشد.

در ازمایشگاه آب و فاضلاب روش های مختلفی برای اندازه گیری مقدار نیترات در آب وجود دارد. وقتی آب غیرآلوده باشد و مواد آلی آن کم باشد می توان از روش اولترا ویوله (uv) استفاده کرد.

تجهیزات مورد نیاز برای اندازه گیری نیترات آب

اسپکتروفتومتر، UV ، ترازوی حساس، وسایل شیشه ای مورد نیاز، اسید کلرید، محلول استوک نیترات.

• تست آزمایش کلر باقیمانده در آب : این آزمایش در آزمایشگاه آب و فاضلاب به جهت بررسی مقدار کلر در آب استخر ها انجام می شود. آب استخر باید چندین دفعه مورد آزمایش (جهت تعیین کلر آزاد باقیمانده در آب) قرار بگیرد. نمونه های آزمایش باید از قسمت کم عمق و عمیق استخر برداشته شود. تمام این آزمایش ها بستگی به ph آب دارد. کلر باقیمانده ی استاندارد، 1 تا 3 میلی گرم در لیتر باید باشد. معمولا استخر هادارای دستگاه کلر زنی اتوماتیک هستند. خواص شیمیایی و باکتریولوژیکی آب استخر باید با استاندارد های ملی مطابقت داشته باشد. دستگاه کلرزنی باید قابلیت حذف کردن تمام ترشحات دهانی، بینی، پوست و دفع ادرار شناگران را داشته باشد. این دستگاه در آزمایشگاه آب جهت داشتن قابلیت های لازم چک می شود. رنگ و بوی آب هم در آزمایشگاه آب مورد بررسی قرار می گیرد. بیماری های عفونی پوستی و تنفسی از بیماری های رایج در آب استخر است که باید به صورت دقیق در آزمایشگاه آب بررسی شود. لوله کشی ها باید از آلوده شدن آب تصفیه شده خودداری کنند. سیستم پیش کلرزنی و کلرزنی نهایی باید از یکدیگر جدا باشند.

تجهیزات مورد نیاز برای آزمایش کلر در آب : دستگاه تیتراسیون، همزن مغناطیسی، وسایل شیشه ای مختلف، کیت کلرسنجی.