آمونیوم دی هیدروژن فسفات ترکیبی شیمیایی به صورت پودری و سفید رنگ است. فرمول شیمیایی این ترکیب به صورت NH۴H۲PO۴ بوده و در دمای ۱۹۰ درجه سانتی گراد ذوب می شود. مونو آمونیوم فسفات ساختار کریستالی تتراگونال (چهار وجهی) داشته و در دمای ۲۰۰ درجه سانتی گراد با تجزیه شدن به آمونیاک گازی، پایدار است. نمک مذکور در دمای محیط پایدار بوده و نمی تواند در واکنش های پلیمریزاسیون خطرناک شرکت کند.
در صنعت، مونو آمونیوم فسفات از واکنش اسید فسفریک با آمونیاک به دست می آید که یک واکنش گرماده است. محصول MPA به صورت رسوب کریستالی به دست می آید. قیمت فروش مونو آمونیوم فسفات با توجه به درصد خلوص آن در بازار متفاوت است.
مونو آمونیوم فسفات و کشاورزی
عمده کاربرد ADP به عنوان ترکیب اصلی تشکیل دهنده کودهای کشاورزی است. گیاهان می توانند با کمک این کودها، عناصر نیتروژن و فسفر مورد نیاز خود را تامین کنند. برچسب کودهای NPK با توجه به درصد عناصر موجود در آن (نیتروژن، فسفر و پتاس) نوشته می شود. در میان تمام کودهایی که برای کشاورزی استفاده می شود، مونو آمونیوم فسفات دارای بیشترین درصد فسفر است.
کودهای مونو آمونیوم فسفات از ترکسی اسید فسفریک و آمونیاک با نسبت یک به یک تهیه می شود. محصول به دست آمده به شکل دوغاب را در دانه های بندی های خاصی، بلوری می کنند. اما اگر طبق روشی دیگر، مواد اولیه را در رآکتور لوله ای متقاطع ترکیب کنند، گرمای لازم برای جامد کردن محصول به دست آمده در این وسیله تولید می شود. در تهیه کودهای آمونیوم هیدروژن فسفات، می توان از اسید فسفریک با کیفیت پایین استفاده کرد و نیازی به استفاده از اسید فسفریک با درصد خلوص بالا نیست. در صورتی که برای تهیه کودهای فسفاته دیگر باید از اسید خالص تری به کار گرفته شود.
درصد پنتا اکسید دی فسفر در این کودها، بین ۴۸ تا ۶۱ است.
خواص کود کشاورزی آمونیوم دی هیدروژن فسفات
به دلیل حلال بودن کود آمونیوم دی هیدروژن فسفات در آب، سرعت نفوذ آن در خاک بالا بوده و بعد از حل شده، به دو جزء آمونیوم و فسفات تبدیل می شود. کود مربوطه را با خاک سطحی مزرعه مخلوط کرده و آن را نزدیک ریشه های در حال رشد و یا بذرهای در حال جوانه زدن اضافه می کنند.
مونو آمونیوم فسفات و صنعت اپتیک و صنعت الکترونیک
از مونو آمونیوم فسفات در صنعت اپتیک استفاده می شود زیرا می تواند مجدد تجزیه شود. این نمک به جهت داشتن خاصیت پیزوالکتریکی در برخی از مبدل های سیستم های دریایی به کار برده می شود. بلورهای اسباب بازی به صورت کیت های سرگرم کننده با رنگ های مختلف با این نمک ساخته می شود.
کاربردهای این ماده باعث رونق بازار خرید و فروش مونو آمونیوم فسفات شده است.
نکات احتیاطی استفاده از مونو آمونیوم فسفات
مونو آمونیوم فسفات ترکیبی است که با گرم شدن، مواد بخار تحریک کننده ایجاد می کند. هنگامی که در کارخانه با این ماده کار می کنید، از خوردن، نوشیدن و کشیدن سیگار خودداری کنید. از تماس مونو آمونیوم فسفات چشم ها و پوست جلوگیری کنید. همچنین محل نگهداری این ترکیب باید خشک و خنک بوده و از تهویه مناسب برخوردار باشد. ظروف نگهداری MAP باید دربسته باشد تا از نفوذ رطوبت جلوگیری شود.
جهت آشنایی با سایر مواد شیمیایی مورد نیاز در آزمایشگاهها اینجا کلیلک کنید.
